Ülkenin en köklü ve yaygın iletişim operatörü olan Türk Telekom’da abone kaybı devam ediyor. 2015 üçüncü çeyrek sonu itibariyle şirketin toplam erişim hattı sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,1 düşüşle 12,9 milyona indi. Bu kapsamda sabit ses hattı sayısı da yüzde 9,4 düşüşle 10,6 milyona indi. Yine şirketin TV abone sayısı da yüzde 1,2 düşüşle 1,8 milyona geriledi.
Döviz borcu fazla olan şirket, dövizdeki dalgalanma ile birlikte geçen yıl aynı dönemde 318,6 milyon lira net kâr elde etmesine karşın bu yılın aynı döneminde 493,4 milyon lira zarar açıkladı.
Yukarıdaki bu özet tablodan da anlaşılacağı üzere işler Türk Telekom için son çeyrekte pek yolunda gitmedi. Şirketten gelen son bilgilendirmeye göre; Türk Telekom, TTNET, AVEA markaları, belkide arkasında operasyonel giderlerin azaltılması amacı taşıyan bir sebeple birleşme sürecine sokuldular. Bu tip durumlarda el freni görevi gören pazarlama ve personel alanında gidilecek kısıtlamalar maddi açıdan kısa vadede yarar sağlasa da aslında kazın ayağı öyle değil. Ana problem eldeki gücün yeteri kadar ve verimli olarak kullanılmaması.
Sabit Hatlar
Mobil telefon alanındaki teknolojik gelişmelerle doğru orantılı olarak sabit hat kullanım oranındaki düşüş makul gibi görülebilir. Ama işleyen bir sistemin kaçarcasına terk ediliyor olmasının altındaki sebepler sadece teknolojik değişim değil. Sabit hatlara; SMS, görüntülü arama, hatların yazılımsal telefon santralleri ile buluşmasını sağlayacak SIP özelliğinin kazandırılmasındaki pazarlama hataları başlıca sebep olarak sayılabilir. Özellikle IP protokolünde, yazılım santrallerde kullanılmak üzere bakır hatların dönüşümünü sağlayacak sip özelliğinin yaygınlaştırılmaması, bağlantı için özel internet bağlantı yöntemleri gerekmesi, hat başına bedeller, sabit ücretler talep edilmesi nedeniyle her geçen gün şehir içi alışılmış hat kullanımında azalmanın devamına sebep olmakta.
Çalışan sayısı 2’den fazla olan her işletmede gelen çağrıların doğru kişiye yönlendirilmesi hem arayan hem aranan için zaman kazandıran bir durum. Özellikle iyi bir karşılama mesajı ile arayanın kendi kendine doğru departmana bağlanması kurumsallık açısından da çok önemli. Hal böyle olunca her işletmenin telefon santrali için bir yatırım yapması mecburi. Düne kadar işletmeler bu iş için fiziksel iç santral cihazları kullanır iken artık işletmeler sanal yazılımsal santral kullanımına geçiş yapmaktalar. Bu yeni teknolojiler ile iç hatlara yönlendirme yapan, menü operatör ile telefon aktarma yükünü ortanan kaldıran, otomatik sorgulamalar yapabilen santral işini artık bulut teknolojileri ile sanal santral operatörleri yapar hale geldi. 0850 numaralar ile sadece internet erişimi olan her yere telefon ve santral hizmeti verebilen şirketler, tüm kullanıcıların ofisten telefonlara cevap verme zorunluluğunu da ortadan kaldırdı. Tüm bu gelişmeleri uzaktan takip eden TT, ülkemizde iletişimde yeniliğe uygulanan her tür engellemeye karşı savaş vererek büyümeye çalışan operatörlere, saha avantajı olmasına rağmen yenildi ve sanal santral ve sip teknolojilerinde TT sınıfta kaldı.
İnternet Erişimi
Ülkede internetin kuruluşu sayılabilecek ilk hizmet olan BBS 1993 yılında başladı. Çevirmeli telefon hatlarından bir şehir içi/dışı operatör numarasını arayarak kurulan bu iletişimde kullanıcılar internetin ilk temellerini atarken, TT’de bu dönemde gelirlerini arttırdı. Kendisi BBS hizmeti vermesede internete bağlı kalındığı süre boyunca TT görüşme bedelleri üzerinden abonelerinden ücret tahsil etmekteydi. Sonraki dönemde internet konusundaki bu konu TT’nin dikkatini çekti ve önce operatörlere uygulanan hat bedelleri sonrasında kendi sunduğu hizmet tarafına yapılan indirimler ile özel şirketler dial-up konusunda kepenkleri indirdi. Sonrasında ise geniş bant olarak adlandırılan ADSL zamanları başladı. Başlangıçta devrim olarak görülen bu hizmet yıllar içinde kendini yeteri kadar geliştiremediğinden Türkiye’nin genç nüfusunu memnun edemedi/edemiyor. Kısıtlı bir coğrafi bölge için olsa da diğer operatörler fiber altyapıyı geliştirmeye çalıştı ve 3G sonrası, 4.5G gelişi ile birlikte sabit internet erişimi önemini yitirmeye başladı.
IP TV
2010 yılından bu yana hizmet veren Tivibu ilk çıktığı dönemde büyük memnuniyet ve şaşkınlık yarattı. İnternet üzerinden televizyon izleme fikri, aynı zamanda interaktif süreçlerin başlaması açısından da heyecan vericiydi. Tv izlerken, izleyici yayıncı ile etkileşime geçebilecekti. Ama geçemedi… Üzerinden 5 yıl geçmesine rağmen görüntüde donma şikayetleri, hatta izlenen TV yayının internet kotasından düşmesi gibi ölümcül hatalar nedeniyle kuruluş ana fikrine aykırı olarak uyduya taşınma yolunu seçmesine rağmen abone kaybetmeye başladı.
Mobil İletişim
Kendisi ayrı bir yazı ve tartışma konusu olan Aycell+Area= Avea sürecinde Avea’nın frekans talihsizliği nedeniyle kapsama alanı sorunu bir türlü tam olarak çözülemedi. Ek olarak kamu personeline bedava sayılacak bedeller ile verilen hatlar nedeniyle marka bir türlü hak ettiği yere gelemedi. Yine diğer markalar teknolojik yenilikleri peşi sıra duyururken Avea tarafında elindeki tüm imkanlara rağmen ses getiren bir yenilik oluşturulamadı.
Yukarıda yeralan tespitler analiz edildiğinde tümünün ortak noktasını tespit etmek oldukça kolay. Geleceği okumadaki yavaşlık, eldeki imkanlar ile iyi ürünler ortaya çıkartamamak, genç nüfusun istediğini sunmaya direnmek, ekosistemi büyütmek yerine hep yok etmek üzerine alınan kararlar.
TT halen Türkiye’de en büyük fiber optik altyapıya sahip, iletişimde en yaygın şirketi durumunda. Sahip olduğu sabit internet kullanıcısı ile büyük bir ağı yönetiyor ve bu konumundan ötürü veri merkezleride dahil olmak üzere ülkedeki internete yön veriyor. Yıllardır süren bu iktidarın ise doğal olarak yorucu bir temposu ve beraberinde getirdiği karlılıkta hızlı düşüş gibi riskleri bulunuyor.
Şimdilerde yukarıda sayılanlardan farklı olarak iletişimde de farklı kıpırdanmalar başladı. Yurtdışı oyuncuların fiber optik kabloları ile ülkeye giriş yapmaları ile rüzgar her an terse dönebilir. Peki bu alanda neler kapıda bunu da bir sonraki yazımda özetlemeye çalışacağım…
Linkler:
http://www.haberturk.com/ekonomi/is-yasam/haber/1142809-turk-telekom-3-ceyrekte-zarar-acikladi
http://www.hurriyet.com.tr/k-rda-telekom-zararda-avea-29192796
