Twitter, Facebook gibi etkinliği yüksek ve güvenli iletişim sağlayan sitelerdeki içeriklerin çıkartılmasında başarılı olamayan TİB; bu siteleri filtrelemenin mümkün olmadığının bilgisini veriyor. Siteniz Türkiye’de barınıyor ise kapatılırken, siteler yurtdışında ise ve ünlü siteler ise mahkeme kararı uygulanamıyor.
İnternetle ilgili yasal düzenlemelerin; bilişim dernekleri, konuyla ilgililer(erişim sağlayıcılar, içerik sağlayıcılar) ve hukukçuların geniş katılımıyla hazırlanması gerektiğini, internet gibi sürekli büyüyen, teknik olanakları gelişen bir sistem için alelacele yasal düzenlemelerin ne kadar zararlı olabildiğini sürekli konuşuyoruz, anlatıyoruz…
Konuşmasına konuşuyoruz da kaybolup giden sadece sesimiz değil, ülkenin zamanı, bilişim güvenliği ve milli kaybımız oluyor. Yasal dayanağı olmamasına karşın yavaşlatılan sosyal medya erişimi, tüzüğü iptal olmuş ama çalışmasına devam eden erişim sağlayıcıları birliği (ESB), bir siteyi kapatayım derken koca platformları kapatanlar, fibere yapması gereken yatırımı yapmayıp fiberleyenler ve yurtdışı internet bağlantısını pamuk ipliğine bağlayıp siber saldırılarda havlu atanlar… Her hafta buna benzer yeni bir haberle beni yazısız, ülkeyi internetle ilgili gündemsiz bırakmıyorlar.
Türk İnternet sitesindeki habere göre TBMM Kit Komisyonunda yapılan görüşmeler sırasında, TİB İnternet Daire Başkanı Ahmet Kılıç’a, “Fuat Avni kim, hakikaten bulunamıyor mu, ulaşılamıyor mu ?” sorusu yöneltilince; “Fuat Avni’nin hesabının filtrelenmesi teknik olarak mümkün değil, dünyada böyle bir teknoloji yok. Fuat Avni kendini saklayabiliyor. Bu özelliği var, engellememiz mümkün olmuyor” diye cevap veriyor.
Cevap teknik olarak doğru bir cevap olmakla birlikte, başı https ile başlayan güvenli sitelerde adres (URL) tabanlı bir filtreleme, iletişim kriptolu yapıldığı için mümkün olamıyor. Bu yeni keşfedilmiş bir durum olmamakla birlikte HTTPS protokolünün oluşturulma sebebi de aslında tam olarak bu. Sunucu ile browser arasındaki trafiğin şifreli aktarılması ile araya girenler trafiği dinlese bile aynı dilde konuşmadıkları için server, browser ikilisinin ne konuştuklarını anlamaması.
5651 sayılı interneti düzenleyen yasamızdaki son eklemeler ile bir internet sitesindeki içerikle ilgili bir kapatma kararı alındığında bunun teknik olarak mümkün ise ilgili sayfa, ilgili sayfa için mümkün olamıyor ise sayfa yayıncısına haber verilmesi, yine içerik kaldırılamıyor ise (site https ise) tüm site için kapatma uygulanması yasal olarak belirlenmiş durumda.
Erişim kapatma yolu yöntemi yasada tarif edilmesine rağmen, neden büyük sosyal medya siteleri için uygulanamıyor/uygulanmıyor?
Çünkü internetin sosyal medyadaki bel kemiği Twitter, Facebook gibi sitelere Türk adaleti etki edemiyor. Uluslararası kabul görmüş suçlar için içerikler çıkartılabiliyorken siyasi,düşünceye yönelik veya canlarının istemediği içerikleri Amerika merkezli bu siteler çıkartmayı tercih etmiyor. Bu konuyu da aynı kit komisyonunda TİB İnternet Daire Başkanı Kılıç şöyle açıklıyor:
“İnternette HTTP ve HTTPS tipi yayın var. HTTPS yayın, kriptolu bir şekilde gidiyor ve filtre cihazı onu okuyup filtre edemiyor. Dolayısıyla, bir erişim engelleme kararı alınmış olsa dahi, doğrudan o hesabı erişim sağlayıcılar engelleyemiyor. Tek seçenek Twitter’a bildirimde bulunuyoruz. Twitter bunu çıkarıyor, bazen de çıkarmıyor. Epeyce çıkarmadığı var. Politikalarından falan bahsediyorlar. Bunların yurt içinde yetkilisi de yok. Zorlayacak uygulama yapılamıyor. İnternet’te, yasa dışı içeriklerle mücadele, kişilere, faillere ulaşma konusunda, teknik olarak kişinin kendini saklayabilme özelliği bulunduğu için bunları gerçekleştirmek mümkün olmuyor.”
Şimdi konuyu nereden değerlendirelim?
Teknik olarak kapatılması mümkün olmadığı bilinmesine rağmen yasaya site kapatmasının eklenmesi ve hakimlerimizin zor durumda bırakılması açısında mı?
Yoksa Hakim kararını uygulamayan TİB, ESB açısından mı?
Yoksa daha vahim ve üzücü olanı bir internet sitesinin Türkiye’de barınıyor ve hizmetini Türkiye’den almayı tercih ediyor, hizmet bedelini ve vergisini ülkesine ödüyor olması açısından mı?
Türkiye’de internet sitesi barındırmanın cezalandırıldığı bu durumu ortadan kaldırmanın yolu ise herşeyi kapatmak değil, uygulanamayacak yöntemleri teknik doğruluk ile yasaya eklememek. Yani yasa yaparken bu işi bilenlere, yasadan dolayı haksız yere canı yanacaklara danışmak!
