Bilişimin Dahi Çocukları, Petrol Baronlarına Karşı

Dağhan — Sat, 12 Nov 2016 10:00:22 +0000

“EKOMETRE Yıl 15 Sayı 410 – Ekim 2016”
Amerikalı bir ayakkabı firması yeni pazar araştırması yapmak için bir elemanını Afrika’ya gönderir. İnceleme sonunda Afrika’ya gönderilen eleman, bu yeni pazar için şu yorumu yapar: “Afrika’da kimse ayakkabı giymiyor, oraya yatırım yapmak asla doğru olmaz.”
Bir süre sonra bu sefer başka bir ayakkabı firması yine Afrika’da pazar araştırması yapmak için bir elemanını Afrika’ya yollar ve dönüşte eleman heyecanla şu yorumu yapar: “Afrika’da çok büyük paralar kazanabiliriz! Kimsenin ayağında ayakkabısı yok! Herkese ayakkabı satabiliriz!” Ve hikayenin sonunda kazanan farklı bakış açısını değerlendiren ve Afrika’ya yatırım yapan şirket olur.
Para edecek işleri önceden öngörmek ve doğru sektörlere yatırım yapmak iyi bir yatırımcının özellikleri arasında sayılabilir. Ama çoğu zaman “şanslı” işleri bulmak kolay olmayabilir. Afrikalı ayakkabıcı hikayesinde olduğu gibi bırakın yeni sektörleri araştırıp, yatırım yapmayı, iş yaptığı alanda dahi alışılmışın dışında bir bakış açısı geliştirmemekten para ve pazar kaybı söz konusu olabilir. Ama zaten bazılarının çok kazanması için bazılarının tembellik yapması da şarttır.
Şöyle bir düşününce zor ve zahmetli süreçler geçirip servet elde edenlerin hikayelerinde birazda şans faktörü vardır. Yapılmayana cesaret etmek kolay değildir. Sonuç olarak meyve ağacının altında gölgelenmek, ağaçtan meyveleri toplayıp, bunları pazarda satmaktan güzeldir. Ağacın altında yatanın kafasına arada elma düşmesi de mümkündür ama kimi elmadan bir ısırık alıp fırlatıp atar, kimi de o elmayı ürününe logo yapar!
Dünya’nın En Değerli Markaları
2001 yılında dünyadaki en büyük 5 şirkete baktığımızda 1 tane bilişim şirketi görüyoruz; Microsoft. Sene 2006 olduğunda durum yine aynı ilk 5’in 4’ü banka ve petrol üreticileri… Yıl 2011 Microsoft ilk 5’deki tahtını kaybediyor ve yerine ısırılmış elma Apple geliyor. Ve 2016’ya geldiğimizde dünyanın en büyük ilk 5 şirketi; Apple, Alphabet(Google), Microsoft, Amazon, Facebook. Yani İlk 5’in tamamı bilişim şirketlerinden oluşuyor.
Peki bu bilişim firmaları nasıl oluyor da bu kadar büyüyebiliyorlar?
Standart üretici zihniyeti ile yılda 1 milyon TL ciro yapma hedefimiz olsa, bir ürünü 200 TL bedel ile 5000 kişiye satabiliriz veya 1000 TL bedeli olan ürünü 1000 kişiye satarız veya 500 kişiye 2000 TL’den ürün satıp 1 milyon ciro hedefimize ulaşırız. 2. yılda ürünü satacak yeni bir pazar alanı bulmak veya yeni bir ürün yapmak gerekecektir.
Peki ürün yerine sınırları tüm dünya pazarı olan bir internet hizmeti üretsek, 278 TL aylık bedelle 300 kişiye bir hizmet sunsak? 278 TL pahalı mı? Tamam; 1000 kişiye 84TL bedelle 12 ay hizmet sunalım? Ama işin daha da kolayı var. İnternet üzerinden sanal olarak sunulan aylığı sadece 17TL olan bir hizmeti 12 ay boyunca sadece 5000 kişiye ulaştırırsak 1milyon hedefimize ulaşıyoruz ve işin güzel yanı 2. yıl satışlar katlanarak artmaya devam ediyor…
Sonuç bağıra bağıra gelmiş anlayacağınız. Hadi öngörü alıcılarımız 2001 yılındaki düşük sinyali yakalayamadı, peki geri kalan 15 yıl ne yaptık? Bugün bunu dile getiriyorum, seneye yine birlikte olmak kısmet olursa hatırlatırım. Bunun daha 2017, 2018, 2020, 2023’ü var! Hedefler yer altı metro, gerçekler ipek böceği. (Bursalılar anlar)

Enerji oyunundaki kurallar, teknoloji ile değişiyor

Dağhan — Wed, 17 Feb 2016 13:32:25 +0000

“EKOMETRE Yıl 15 Sayı 402 – Şubat 2016″
Dünyanın en önemli enerji ithalatçılarından birisi olan ABD’nin petrole dayalı enerji problemlerini “kaya gazı” ile büyük ölçüde çözmesinin de etkisi ile petrol üreten ülkeler için ekonomi yönetiminin 2016’da eskisi gibi rahat olamayacağı aşikar.
Kaya gazı; organik madde yönünden zengin tortuların zaman içinde kayaç halini alarak içlerinde sıkışıp kalan doğal gaza verilen isim. Kaya gazı yatay sondaj ve hidrolik kırılma (yüksek basınçla püskürtülen kum, kimyasallar ve su karışımıyla) tekniği ile çıkartılmakta. Bugün ABD’deki yaklaşık bir milyon kuyuda bu yöntemin kullanıldığı ileri sürülürken 34 eyalette toplam 450.000 kaya gazı kuyusu faaliyet halinde.
Gelirlerinin %90’ı petrole bağlı olan Suudi Arabistan cephesinde, geçen yıl için 80 dolar olarak ön görülen ham petrol varil fiyatının yılın son aylarına doğru 25 dolar seviyesinde seyir etmesi nedeniyle, ülkenin geçen yılki zararı 73 Milyar dolar oldu. Ayrıca İran üzerindeki ambargonun kaldırılması ile birlikte İran tekrar petrol üretimine günlük 500.000 varil ile dahil oluyor.
Gelişmiş ülkeler uzun süredir, yaşanan petrol kaynaklı savaşlar ve petrolün taşınması ve kullanımından kaynaklı çevresel endişeler nedeniyle rotasını elektrikli ve hibrit (elektrikli ve petrol yakıtlı) araç teknolojilerine çevirmişti.
Elektrikli araç teknolojileri geliştirmek için harcanan milyarlarca dolarlık ar-ge yatırımı nedeniyle, petrol fiyatlarının dip seviyelere gelmesi bile elektrikli araçların yaygınlaşmasını yavaşlatmaktan artık çok uzakta. Bu yüzden araç motor teknolojisinde tekrar petrole dönüş yapılması ticari olarak mümkün görünmüyor. Araç üretim oyununda, araba fabrikaları, yan sanayi, petrol yakıtlı motor teknolojileri, hatta devletlerin petrol yakıtlardan elde ettiği vergi gelirleri dahil olmak üzere oyunda tüm kartlar yeniden karılıyor.
Uzun yıllardır, petrol yakıtlı büyük araç üreticilerinin fuarlarda görülebilen ama nedense bir türlü yollara çıkamayan elektrikli araçları prototip aşamasında kala dursun, dünyadaki kendi kendine gidebilen araçların sayısı her geçen gün artıyor. Akıllı araç konusunda başarılı bir çıkış yapan Tesla, alıştığımız binek araç tipinde modelleri ile tüketici tarafından kolay kabul ediliyor. Amerika’da ve Avrupa’da markanın kurduğu şarj istasyonları enerjiyi, güneş panellerinden elde ediyor ve kullanıcıya ücretsiz şarj olanağı sunuyor. Yine kendilerine müşteri çekmek isteyen alışveriş merkezleri de araç otoparklarında ücretsiz şarj olanağı sunuyorlar. Yani elektrikli araç sahiplerinin genel olarak bir yakıt gideri söz konusu değil. Yine Google, Facebook ve son gelen bilgilere göre Apple elektrikli araç üretiminde kendilerine pazarda pay arayacak şirketlerden…
Elektrikli araç teknolojisinde çıta “kendi kendine gitmek” aşamasına yükseldiği için artık sadece aracın motorunu elektrik motoru ile değiştirmek pazarda belirleyici olmaktan da çok uzakta.
Yeni nesil “Akıllı” arabalar sensörleri ile klasik arabaları takip edebiliyor, kendi kendine şerit değiştiriyor, yol tabelalarını okuyarak hızını belirliyor, hava durumuna göre çekişini ayarlayabiliyor. Yani iş yine dönüp dolaşıp yazılıma geliyor. Hep dile getiriyoruz. İçinde bulunduğumuz çağ veri ve teknoloji çağı. Bu noktada fiziksel üretimden daha öte üretim teknolojileri ve ürettiğinizin ne kadar akıllı olduğu, ürünün niteliğini ortaya koyuyor.
Toprağın altında yatan ne petrol ne de altın artık ülkelerin kurtuluşu gibi görünmüyor. Önemli olan bu zenginlikleri işleyebilecek teknolojiye/knowhow sahip olmaktan geçiyor.
Türkiye’den elektrikli araç üretecek “babayiğit” çıkacak mı bilinmez ama bu babayiğidin şimdi bir yeni problemi daha var, üreteceği aracı nasıl daha “akıllı” yapacağı.
EKOMETRE 15 Yaşında!
Her bir haftası farklı bir gündeme sahip güzel ülkemizde dile söylerken kolay, EKOMETRE 15 yıl önce “Merhaba” demiş. 15 yıl boyunca ekonomi gibi spesifik bir alanda yayın yapmak ve dahi bu yayını her gün daha fazla kişiye ulaştırmak büyük bir başarı. 15 yıllık bu serüvende kendini sürekli geliştirebilen, okuyucusunu iyi analiz edip, kendini güncel tutabilen EKOMETRE’yi kutluyor, nice 15 yıllar diliyorum…

petrol – Daghan.com – Gerekirse YAZARım

Bilişimin Dahi Çocukları, Petrol Baronlarına Karşı

Enerji oyunundaki kurallar, teknoloji ile değişiyor